De Stemming van 26 mei
Nu de kabinetsformatie rond is valt te zien wat de gevolgen zijn voor het electoraat.
Het CDA is tijdens de formatie nogal wat kiezers kwijtgeraakt. Met name in de richting
van de VVD. De PvdA was aan het dalen, maar is na het afbreken van de formatie-onderhandelingen
weer teruggekomen op het niveau van de verkiezingen.
Alle overige partijen staan op een winst van 1 tot 3 zetels.
Peiling politieke voorkeur
	Verk.
in zetels Tweede Kamer	TK 2003	27/1	19/5	26/5
CDA	44	40	34	34
PvdA	42	39	42	43
VVD	28	30	29	31
LPF	8	9	9	8
Groen Links	8	9	10	10
SP	9	10	11	11
D66	6	7	8	7
ChristenUnie	3	4	5	4
SGP	2	2	2	2
Totaal	150	150	150	150
Electorale potentie van de partijen
Het CDA is in de afgelopen 9 maanden veel potentiele aanhang kwijtgeraakt.
Was het in september nog 46%, inmiddels is het 31%. Dat komt vooral doordat
de VVD aanhang steeds minder positief over het CDA is gaan denken.
Partijen die kans maken op een stem
	Allen				kiezer CDA*)				kiezer PvdA				kiezer VVD
in procenten van:	9/9	20/1	3/3	26/5	9/9	20/1	3/3	26/5	9/9	20/1	3/3	26/5	9/9	20/1	3/3	26/5
CDA	46%	36%	34%	31%	91%	79%	88%	82%	9%	5%	3%	2%	46%	32%	29%	23%
PvdA	30%	36%	36%	37%	17%	26%	6%	12%	93%	95%	93%	94%	9%	15%	8%	2%
VVD	41%	35%	39%	33%	47%	38%	56%	43%	9%	3%	5%	8%	93%	87%	97%	90%
LPF	15%	16%	16%	13%	11%	7%	18%	11%	1%	1%	1%	2%	19%	13%	26%	21%
GrLinks	28%	18%	21%	21%	12%	9%	0%	6%	55%	32%	41%	36%	4%	4%	2%	0%
D66	22%	17%	20%	18%	11%	13%	13%	12%	39%	20%	27%	16%	16%	15%	15%	17%
SP	20%	23%	22%	23%	11%	14%	4%	8%	42%	32%	38%	43%	4%	6%	4%	3%
ChristenUnie	7%	5%	5%	9%	11%	7%	8%	13%	1%	1%	0%	1%	0%	1%	1%	2%
SGP	4%	1%	1%	5%	2%	2%	1%	4%	0%	0%	0%	1%	0%	0%	1%	1%
) heeft CDA gestemd bij vorige verkiezingen
De formatie
Door onze wekelijkse metingen konden we vaststellen hoe de meningsontwikkeling is van
het electoraat tijdens de formatie.
Het kabinet dat eruit gekomen is werd inmiddels door28% gewenst. CDA+PvdA had duidelijk
de voorkeur van het electoraat.Zelfs nu is dat zo. Maar de aanhang van CDA en VVD had al
direct na de verkiezingen een duidelijke voorkeur in een regering met CDA+VVD+D66!
Regeringsvoorkeuren
Gewenste regering	Allen	Allen	Allen	CDA	PvdA	VVD
	27/1	14/4	26/5	26/5	26/5	26/5
CDA+PvdA	48%	28%	31%	22%	54%	2%
CDA+VVD+LPF	20%	28%	13%	11%	1%	26%
CDA+VVD+D66	25%	17%	28%	51%	2%	58%
CDA +VVD+CU+SGP			6%	9%	0%	1%
PvdA+VVD	4%	18%	14%	1%	37%	7%
geen voorkeur	3%	9%	8%	6%	7%	6%
Gewenste regering	Allen	CDA	VVD	PvdA
	27/1	27/1	27/1	27/1
CDA+PvdA	48%	31%	4%	88%
CDA+VVD+LPF	20%	22%	41%	0%
CDA+VVD+D66	25%	45%	49%	1%
PvdA+VVD	4%	1%	4%	10%
geen voorkeur	3%	1%	2%	1%
Ook de verwachting over wanneer er nieuwe verkiezingen zullen zijn is gedurende de
formatie sterk verschoven. Direct na de verkiezingen dacht 55% dat een nieuw kabinet
de rit niet zou uitzitten. Half april was dat 72%, en inmiddels is weer 60%.
Aanhang van CDA en VVD zijn echter positiever geworden dan op 27 januari.
43% van de CDA aanhang denkt dat het kabinet de rit niet zal uitmaken en
52% van de VVD-aanhang.
Datum nieuwe	Allen	CDA	VVD	PvdA
verkiezingen	27/1	27/1	27/1	27/1
in 2003	5%	4%	7%	4%
in 2004	23%	12%	28%	24%
in 2005	17%	14%	22%	18%
in 2006	11%	13%	10%	10%
in 2007	35%	45%	24%	33%
weet ik niet	10%	12%	10%	11%
Datum nieuwe	Allen	CDA	PvdA	VVD
verkiezingen	14/4	14/4	14/4	14/4
in 2003	19%	13%	21%	25%
in 2004	33%	27%	42%	25%
in 2005	13%	15%	9%	13%
in 2006	7%	9%	6%	9%
in 2007	18%	29%	9%	19%
weet ik niet	10%	9%	12%	9%
Datum nieuwe	Allen	CDA	PvdA	VVD
verkiezingen	26/5	26/5	26/5	26/5
in 2003	4%	2%	6%	3%
in 2004	27%	20%	41%	21%
in 2005	19%	6%	27%	19%
in 2006	10%	16%	5%	9%
in 2007	35%	50%	18%	45%
weet ik niet	5%	7%	4%	3%
Het eindoordeel van diverse facetten van de formatie zijn duidelijk (en negatief).
Het duurt te lang. En men wil dat in de toekomst de afspraken binnen de nieuwe
regering worden gemaakt en niet in een Regeerakkoord.
Men wil steeds meer dat een regering gevormd kan worden op basis van de
verkiezingsuitslag.
Verandering van het kiesstelsel wordt steeds meer gewenst.
Deze formatie duurt te lang
	Allen	Allen	Allen	kiezer	kiezer	kiezer
in procenten van:	17/3	31/3	26/5	CDA	PvdA	VVD
Ja	64%	77%	84%	74%	92%	87%
Nee	31%	20%	14%	22%	7%	12%
Weet niet/geen antwoord	5%	3%	3%	4%	1%	1%
Soort gewenste kabinetsformatie
	Allen	Allen	Allen	kiezer	kiezer	kiezer
in procenten van:	17/3	31/3	19/5	CDA	PvdA	VVD
Uitgebreid regeeraccoord	34%	36%	33%	39%	34%	35%
Afspraken binnen kabinet	54%	52%	56%	52%	58%	53%
Weet niet/geen antwoord	12%	13%	11%	10%	9%	12%
Vorming regering
	Allen	Allen	Allen	kiezer	kiezer	kiezer
in procenten van:	17/3	31/3	19/5	CDA	PvdA	VVD
Direct op basis van uitslag	34%	45%	47%	41%	59%	43%
Nederlands systeem	53%	47%	43%	45%	35%	46%
Weet niet/geen antwoord	13%	8%	11%	15%	5%	11%
Wenst in regeeraccoord voorstellen voor verandering van kiesstelsel
	Allen	Allen	Allen	kiezer	kiezer	kiezer
in procenten van:	17/3	31/3	19/5	CDA	PvdA	VVD
Ja	61%	62%	66%	57%	81%	65%
Nee	20%	21%	19%	23%	11%	22%
Weet niet/geen antwoord	19%	17%	15%	20%	8%	13%
Vertrouwen in politiek en politici
Hoewel het vertrouwen in de politiek en de politici nog steeds laag is, zien we deze
week duidelijk een stijging voor de belangrijkste spelers.
Ze zijn vrijwel allemaal circa 0.3 gestegen
Vertrouwen in de politiek
		kiezer	kiezer	kiezer
	Allen	CDA	VVD	PvdA
21/10	4,8	5,2	4,9	4,9
28/10	4,6	5,1	4,7	4,1
11/11	5,0	5,5	5,1	4,9
25/11	4,8	5,4	5,0	4,4
30/12	4,8	5,5	4,9	4,2
06/1	5,1	5,9	4,8	4,9
20/1	5,5	5,9	5,5	5,7
10/2	5,8	6,4	6,0	5,4
24/2	5,5	6,1	5,8	5,3
7/4	5,0	5,9	5,0	4,5
14/4	4,3	5,0	3,9	4,2
19/5	4,5	5,7	3,5	5,4
26/5	4,6	6,0	3,6	5,5
		kiezer	kiezer	kiezer
	Allen	CDA	PvdA	VVD
Balkenende            07/10	6,2	7,3	4,8	6,5
Balkenende            20/1	6,3	7,5	5,0	6,7
Balkenende            21/4	4,4	6,5	2,6	5,1
Balkenende            26/5	5,0	7,0	3,4	5,6
Bos                       21/10	5,7	5,6	7,4	5,6
Bos                       20/1	5,9	5,7	8,0	5,2
Bos                       21/4	4,9	3,6	7,0	3,5
Bos                       26/5	5,3	4,6	7,2	4,1
Zalm                      07/10	6,6	6,8	6,2	7,5
Zalm                      20/1	5,5	6,1	4,2	7,2
Zalm                      21/4	4,9	5,7	3,5	6,7
Zalm                      26/5	5,3	6,5	3,9	7,0
Marijnissen            07/10	6,8	6,6	7,3	6,3
Marijnissen            20/1	5,6	5,4	6,5	4,7
Marijnissen            21/4	5,2	4,1	6,4	4,2
Marijnissen            26/5	5,4	4,6	6,7	4,3
Halsema                212/11	5,1	4,8	5,9	4,7
Halsema                20/1	5,1	5,0	6,0	4,6
Halsema                21/4	4,8	3,9	5,9	3,8
Halsema                26/5	4,9	4,3	6,0	3,8
Herben                  21/10	4,1	4,5	2,9	4,2
Herben                  20/1	4,5	4,7	3,1	4,7
Herben                  21/4	4,0	4,7	2,7	5,0
Herben                  26/5	4,1	4,9	3,0	5,0
Ditrich                   21/4	4,9	4,3	5,4	4,8
Ditrich                   26/5	5,0	5,6	4,7	5,1
Van Aartsen          26/5	4,8	5,3	4,4	5,4
Interessant is om vast te stellen hoe het vertrouwen is in het nieuwe kabinet en
dat te vergelijken met de cijfers uit de laatste periode van de misionaire fase
van het eerste kabinet Balkenende
CDA en VVD scoren nu circa 6.5, D66 rond de 5.5 en alle overige partijen scoren
fors lager. Hoewel het gelijk is aan het totaalcijfer van begin september is de opbouw
verschillend.
Vertrouwen in het kabinet
		Stemgedrag TK 2002
	Allen	CDA	LPF	VVD	PvdA	D66
2/9	4,8	5,6	6,1	5,0	3,1
30/9	4,7	5,6	6,2	5,0	3,2
7/10	4,3	5,3	5,6	4,4	2,7
14/10	4,0	4,8	5,5	4,2	2,4
26/5	4,9	6,5	4,0	6,6	3,1	5,5