De Stemming van 16 december
Met name de stand van de CDA is de laatste weken nogal aan veranderingen
onderhevig. Terwijl de positie van Balkenende onveranderd sterk blijft is deze
week het CDA weer wat teruggevallen ten gunste van de VVD/
Bij de andere partijen valt op dat de SP na de inzinking van de vorige
week zelfs weer iets is hersteld.
Toch lijkt dit heel erg op een situatie van "Stilte voor de storm".
Het elecotraat kan werkelijk nog alle kanten op.
En als het op de verkiezingsdag guur en koud is zou dat de opkomst en de
uitslag wel eens zwaar kunnen beinvloeden.
Peiling politieke voorkeur
	Verk.
in zetels Tweede Kamer	TK 2002	9/12	16/12
CDA	43	46	44
LPF	26	6	6
VVD	24	28	30
PvdA	23	27	27
Groen Links	10	9	8
SP	9	22	23
D66	7	6	6
ChristenUnie	4	4	4
SGP	2	2	2
LN	2	0	0
Totaal	150	150	150
Verloop van politieke voorkeur
	Verk.
in zetels Tweede Kamer	TK 2002	2/9	30/9	21/10	11/11	16/12
CDA	43	47	43	52	44	44
LPF	26	12	11	3	6	6
VVD	24	26	27	27	31	30
PvdA	23	27	25	28	25	27
GrLinks	10	12	14	13	10	8
SP	9	12	15	15	22	23
D66	7	6	7	5	6	6
ChristenUnie	4	5	5	4	3	4
SGP	2	2	2	2	2	2
LN	2	1	1	1	1	0
Totaal	150	150	150	150	150	150
Electorale potentie van de partijen
De positie van het CDA blijft onveranderd sterk. Dat komt omdat onder de LPF-
en VVD-kiezers het CDA als alternatief goed ligt.
In de tijd gezien is de VVD wat weggezakt, maar de PvdA niet gestegen.
De SP is qua potentie zelfs inmiddels wat hoger dan de PvdA!
Als er niet iets ingrijpends verandert ziet het er naar uit dat
de kans groot is dat CDA+VVD de meerderheid zullen halen.
Partijen die kans maken op een stem
	Allen			kiezer CDA			kiezer LPF			kiezer VVD			kiezer PvdA
in procenten van:	9/9	21/10	16/12	9/9	21/10	16/12	9/9	21/10	16/12	9/9	21/10	16/12	9/9	21/10	16/12
CDA	46%	44%	42%	91%	90%	91%	36%	47%	32%	46%	54%	43%	9%	13%	7%
LPF	15%	11%	12%	11%	1%	4%	80%	37%	53%	19%	8%	11%	1%	1%	0%
VVD	41%	38%	36%	47%	45%	35%	52%	44%	43%	93%	90%	93%	9%	10%	11%
PvdA	30%	31%	30%	17%	15%	20%	6%	8%	11%	9%	12%	9%	93%	92%	89%
GrLinks	28%	27%	22%	12%	7%	6%	3%	4%	2%	4%	6%	4%	55%	56%	54%
D66	22%	21%	19%	11%	11%	10%	5%	6%	7%	16%	17%	16%	39%	35%	22%
SP	20%	28%	34%	11%	15%	25%	11%	15%	24%	4%	9%	10%	42%	53%	43%
ChristenUnie	7%	6%	6%	11%	14%	12%	1%	2%	1%	0%	2%	0%	1%	0%	0%
SGP	4%	3%	1%	2%	4%	2%	0%	1%	0%	0%	2%	0%	0%	0%	0%
LN	5%	8%	5%	3%	7%	4%	12%	18%	12%	4%	6%	5%	4%	2%	0%
*) kiezer CDA betekent CDA gestemd in mei 2002
Gewenste regeringscombinatie
Bij de combinatie van twee partijen heeft een combinatie van CDA+VVD de voorkeur
boven die van CDA met PvdA. Dat geldt voor zowel de kiezers van CDA, VVD en LPF.
Bij een combinatie van drie partijen geeft men echter de voorkeur aan een combinatie
met de PvdA. Vooral CDA+PvdA+SP.doet het dan goed.
Regeringsvoorkeuren
	Allen	Allen	kiezer CDA		kiezer LPF		kiezer VVD		kiezer PvdA
	18/11	16/12	18/11	16/12	18/11	16/12	18/11	16/12	18/11	16/12
Als CDA+VVD en CDA+PvdA meerderheid halen:
CDA+VVD	47%	44%	61%	63%	61%	50%	81%	89%	4%	5%
CDA+PvdA	24%	26%	17%	14%	6%	10%	6%	3%	63%	66%
combinatie van 3 partijen	27%	28%	19%	21%	28%	36%	12%	8%	32%	27%
Als geen combinatie van 2 partijen de meerderheid haalt
CDA+VVD+LPF	18%	16%	13%	10%	59%	56%	21%	19%	0%	0%
CDA+VVD+D66	16%	15%	21%	16%	11%	10%	37%	45%	3%	2%
CDA+VVD+ChristenUnie	9%	13%	21%	32%	2%	2%	8%	11%	1%	0%
CDA+PvdA+D66	5%	7%	4%	5%	1%	2%	3%	2%	10%	18%
CDA+PvdA+Groen Links	11%	10%	10%	5%	2%	0%	1%	3%	25%	28%
CDA+PvdA+SP	19%	22%	12%	22%	7%	13%	6%	3%	42%	38%
VVD+PvdA+D66	4%	5%	0%	0%	2%	1%	6%	9%	7%	7%
andere combinatie	18%	9%	19%	9%	9%	10%	14%	7%	13%	8%
In de afgelopen week zijn specifieke reacties op de combinatie CDA+VVD positiever geworden
en die ten aanzien van CDA+PvdA negatiever.
Reacties op CDA+VVD en CDA+PvdA
	Allen	Allen	kiezer CDA		kiezer LPF		kiezer VVD		kiezer PvdA
	18/11	16/12	18/11	16/12	18/11	16/12	18/11	16/12	18/11	16/12
Reactie op een CDA+VVD regering na verkiezingen
erg positief	19%	21%	21%	36%	22%	16%	47%	50%	1%	2%
vrij positief	37%	31%	55%	36%	47%	44%	39%	43%	12%	12%
vrij negatief	22%	21%	12%	16%	14%	20%	8%	1%	49%	34%
zeer negatief	15%	20%	3%	4%	8%	12%	1%	4%	32%	46%
Reactie op een CDA+PvdA regering na verkiezingen
erg positief	8%	7%	8%	5%	2%	3%	3%	1%	21%	27%
vrij positief	37%	40%	36%	35%	9%	15%	16%	15%	70%	66%
vrij negatief	32%	30%	40%	41%	37%	29%	49%	48%	6%	6%
zeer negatief	17%	17%	10%	13%	46%	44%	29%	32%	3%	0%
Vertrouwen in politiek en politici
Het vertrouwen in de politiek blijft schommelen rond de 4.8, dus op een laag niveau.
Per partij blijven de scores ook binnen een kleine range.
Vertrouwen in de politiek
		kiezer	kiezer	kiezer	kiezer
	Allen	CDA	LPF	VVD	PvdA
21/10	4.8	5.2	4.3	4.9	4.9
28/10	4.6	5.1	4.7	4.7	4.1
11/11	5.0	5.5	4.3	5.1	4.9
02/12	5.0	5.4	4.7	5.0	4.9
16/12	4.8	5.6	4.4	5.0	4.6
Na de forse verschuivingen sinds de vorige week is er weer sprake van een soort
consolidatie. Balkenende staat er goed voor, Zalm is wat aan het herstellen en Bos valt
weer terug.
de val van het kabinet. Zijn positie is aan het herstellen bij de LPF- en de VVD-kiezers.
Balkenende stijgt onder vrijwel iedereen, maar het sterkst onder de PvdA-kiezers.
Bos is deze week duidelijk weggezakt. Met name onder de CDA en PvdA kiezers.
Marijnissen is blijven hangen op het laagste niveau sinds tijden (maar nog wel nummer 2).
Herben, Van de Linde en Ratelband scoren (zeer) laag.
		kiezer	kiezer	kiezer	kiezer
	Allen	CDA	LPF	VVD	PvdA
Balkenende            07/10	6.2	7.3	6.6	6.5	4.8
Balkenende            21/10	6.0	7.6	6.2	6.3	4.8
Balkenende            02/12	6.3	7.3	6.3	6.3	5.3
Balkenende            16/12	6.4	7.6	6.4	6.5	5.1
Zalm                      07/10	6.6	6.8	6.3	7.5	6.2
Zalm                      21/10	5.6	6.2	4.6	7.1	5.2
Zalm                      02/12	5.3	5.7	5.0	6.6	4.4
Zalm                      16/12	5.5	5.7	5.1	7.1	4.6
Bos                       21/10	5.7	5.6	4.5	5.6	7.4
Bos                       02/12	5.8	5.9	4.4	5.2	7.6
Bos                       16/12	5.5	5.2	4.4	5.0	7.3
Herben                  21/10	4.1	4.5	5.4	4.2	2.9
Herben                  16/12	3.9	4.0	5.4	4.0	3.0
Rosenmoller           07/10	6.2	6.2	4.4	5.9	7.4
Halsema                25/11	5.1	4.8	3.7	4.7	5.9
Halsema                16/12	5.1	4.7	3.7	4.6	6.0
Marijnissen            07/10	6.8	6.6	6.0	6.3	7.3
Marijnissen            21/10	6.3	6.2	5.2	5.7	7.5
Marijnissen            02/12	6.2	6.2	4.8	5.4	6.7
Marijnissen            16/12	5.9	5.8	4.8	5.0	6.5
De Graaf               07/10	5.9	5.8	4.7	5.8	6.7
De Graaf               21/10	5.3	5.2	3.9	5.2	6.3
De Graaf               16/12	5.1	4.5	4.0	4.9	6.2